Altın-Orda Hanlığı (1236-1502)
Cengiz Han'ın büyük oğlu olan Cuci'nin oğlu Batu Han (1236-1255) tarafından kurulan bu devlet Berke Han zamanında İslâmiyet'i kabul etti. İslâmiyet Özbek Han zamanında (1312-1340) bütün Altınordu'ya tamamen yerleşti.
Dest-i Kıpçak'ın idaresini üstlenen Cuci'nin 1227 yılında ölmesi üzerine, on sekiz oğlundan en büyüğü olan Orda ile ikinci oğlu Batu, dedeleri Cengiz Han'in yanına giderek han olmak istemişlerdi. Cengiz Han, "orda" adi verilen iki karargâhtan (otağ), altın aksamlı Ak-Orda'yi Batu'ya, gümüş aksamlı Gök-Orda'yi Orda'ya kurdurdu. Böylece ikinci oğul Batu'yu, babası Cuci'den sonra hanlık makamı için tercih etmiş oluyordu.
Ak-orda veya Altın-orda adıyla Batu Han, Doğu Avrupa'ya kadar bütün Dest-i Kıpçak'ın hâkimi olurken, kendisine bağlanan ağabeyi Orda, Gök-orda adıyla, İtil'den İrtis'e kadar olan devletin doğudaki topraklarını yönetmekteydi. Devletin Başkenti Saray şehri idi. Bundan sonra Batu, Sayın Han; Orda ise İçen Han lakapları ile anılacaklardır.
Batu'dan sonra başa geçen kardeşi Berke, İslamiyet'i kabul eden ilk Altın-Orda hanıdır ve devlet en parlak dönemini onunla yasamıştır. (1256-1266).
Özbek Han(1313-1340), zamanında ise İslamiyet resmî din olarak kabul edilmiş ve zaten ordu ve halkının hemen tamamı Türk olan Altınordu Devleti tam bir Müslüman-Türk devleti hüviyetine bürünmüştür.
Aynı dönemde devletin doğu kanadı olan Gök-Orda sülâlesi ortadan kaldırılarak devlet merkezîleşmiştir. Fakat 1369 yılından sonra Cuci'nin diğer oğulları; Togay-Timur ve Siban neslinden gelenler güç kazandılar.
Togay-Timur nesli, Altın-orda hanlık makamını ele geçirirken, Siban neslinden gelenler de Bati Sibirya'da hükümran olmuşlardır.
Toktamış Han zamanında (1379-1396) Timur'un darbesi ile sarsılan Altın-Orda Devleti, Küçük Muhammed Han zamanında (1427-1440) bölünmeye başlamış ve nihayet, Şeyh Ahmet Han (1481-1502) ile birlikte devlet tamamen ortadan kalkmıştır.
Altın Ordu Hanlığının parçalanması ile ortaya Tatar Hanlıkları çıkmıştır. Bunların hepsi, Cengiz Han soyundan gelen hanlar tarafından idare edilmiştir.